Iban'la Para Almak Yasaklandı mı Vergisiz Kazananlar Ne Kadar Ceza Yer?
Son zamanlarda özellikle küçük esnafın ibanla para almasının yasaklandığı bu nedenle cezalar kesildiğine dair haberler çıktı. Fakat işin aslı tabi ki bu değil. Ibanla para almanın yasaklanması veya buna ceza kesilmesi gibi bir durum yok. Bu haberler Maliye Bakanlığının kayıt dışı para transferinin önüne geçmek için aldığı tedbirler nedeniyle çıktı.
Bir şirketin banka hesabına giren ve çıkan tüm hareketlerin zaten hesabını vermesi gerekiyor. Herkesin bildiği gibi bir esnafın hesabına müşterisinden bir para geldiyse buna karşılık bir fatura/fiş kesmek zorundadır. Bunu yapmazsanız vergi kaçırdığınızdan dolayı ceza yersiniz. Sadece havale değil, kredi kartı ya da nakit de alsanız sattığınız ürün ve hizmet karşılığında fatura/fiş kesmek zorunda olduğundan eğer fiş veya faturası kesildiyse ibanla para almanın da hiç bir sakıncası yok.
Özellikle fenomenleri fahiş reklam gelirlerini vergilendirmemeleri Maliye Bakanlığının merceğine girdiğinden Maliye Bakanlığı da 2024–2026 dönemini için Orta Vadeli Program'da bu kayıt dışı hareketleri daha sıkı bir şekilde takip etmeye başladı. Öncelikle bir gelir elde ediyorsanız bunu mutlaka vergi dairesine bildirmekle mükellefsiniz. İster evinizden bir ürün hizmet satın hatta içerik üretip onu pazarlayın, isterseniz bir markanın ürünün reklamını yapıp karşılığında para alın bu bir ticarettir. Bu ticaretin de alt limiti veya bir üst limiti bulunmamaktadır. Hesabınıza 1 TL. de 1 milyon TL de gelse bunun neden geldiğini maliye bakanlığına açıklamak zorundasınız. Tabi burada vergi kapsamı dışına giren programlar ve istisnai durumlar var ama yine de vergi dairesine başvurup bu programlardan yararlanmanız gerekiyor.
Şimdi gelelim medyada son zamanlarda ibana para yatırmak yasaklandı haberlerine. Örneğin otomobilinize yazlık lastik almak için bir lastik satıcısına gittiniz. Lastik satıcısı size 10.000 TL fiyat verdi ve kabul ettiniz. Ödemesi için kart çıkarttığınızda kartla almak istemeyip ibana gönderin derse fakat fatura da kesmezse bunun cezasını yer. Fakat fiyat verirken size, Fiyatı 10.417 TL ama havale ile öderseniz %4 indirim yaparım size 10.000 TL ye verebilirim dedikten sonra ürüne ait faturayı kesip size verirse bir sorun yok. Çünkü ilgili esnaf ürünü satmış ve bunu faturalandırarak kayıt altına almıştır.
10.000 TL olarak havale olarak tahsil edip fatura kesmeyen esnaf ne kadar ceza yer?
Fatura kesilmediği için gelen ve vergilendirilmemiş 10.000 TL (%20 KDV varsayımıyla) 2.000 TL KDV ile (%25 kurumlar vergisi varsayımıyla) 2.500 TL kurumlar vergisi hesaplanır. Ayrıca bir de fatura düzenlenmediği için her bir belge başına 3.400 TL’den az olmamak üzere işlem bedelinin %10’ u kadar özel usulsüzlük cezası daa kesilir. dolayısıyla 10.000 TL nin %10'u 1.000 TL yaptığından bunun için de 3.400 TL usulsüzlük cezası alır
Toparlayacak olursak 10.000-TL için bu örnekte 4.500 TL vergi aslı, 4.500 TL vergi ziyai cezası ve en az 3.400 TL özel usulsüzlük cezası olmak üzere toplam 12.400 TL bir ceza ödeme çıkması mümkündür.
Dolayısıyla, Lastikçi 10.000 TL ye sattığı üründen fatura kesmediği için ortalama 12.400 TL (faizler hariç) ceza yiyebilir.
Bu arada bu tabi sadece cezanın maddi kısmı. Vergi mükellefi kendi hesaplarına gelen parayı kayıt dışı olarak sakladığı tespit edilirse 18 aydan 5 yıla kadar hapis cezası da alabilir. (Vergi Usul Kanunu 359/a-1)
Bu nedenle yazının başında belirttiğim gibi, gelir elde eden şahıs veya tüzel kişi ( ister evinden,odasından gelir elde etsin ister bir dükkandan ) istisnai durum kapsamına girse bile bunu vergi dairesine bildirmek ve kazancını da belgelemek zorundadır.
b2bNet sayesine hiç muhasebe bilgisi olmayan kişiler bile gelir giderlerini rahatlıkla kayıt altına alabilir, Ayrıca online ödeme alıp faturalarını da dijital ortamda otomatik olarak gönderebilirler.